Rechts op de foto het postkantoor, waar iedere Rijsoordenaar regelmatig  zijn  post- en geldzaken afhandelde.

In de jaren ’50 / begin ’60 waren in Rijsoord, naast de vlasfabriek, boeren, tuinders en arbeiders, veel kleine bedrijven en winkels. Het aantal zal u zeker verbazen omdat er in de tegenwoordige tijd nog maar een paar van die bedrijven en winkels over zijn. De oudere generatie van Rijsoord zal zich de namen en de straten waar zij gevestigd waren nog wel kunnen herinneren, maar de jongere generatie en de mensen die nog niet zo lang in Rijsoord wonen weten er waarschijnlijk iets of helemaal niets van. Ik wil u daarom meenemen op een  denkbeeldige wandeling in die tijd. Onze wandeling begint bij het watergemaal, gelegen bij de Rijksweg 16. Daar was het cafetaria van Van de Plaat gevestigd, waar de chauffeurs en iedereen die langs kwam een kopje koffie kon drinken of een gehaktballetje eten. Vervolgens gaan  wij naar de Rijksstraatweg, waar wij het touringcarbedrijf van Gebrs. De Jong tegen komen. Tegenover de vlasfabriek was schilders- en behangwinkel Wilschut. Op de hoek  Straatweg/Schalksedijkje  woonde Van der Staay, een groente- en fruitgrossier.

We gaan rechtsaf het Schalksedijkje op en komen eerst langs het Aannemingsbedrijf St. Nicolaas, dan de klompenmaker Legerstee en vervolgens groente- en fruitgrossier Van de Burgh. We keren weer om, lopen terug naar de Rijksstraatweg en gaan rechts af langs de hervormde kerk en de openbare school naar de Kikker die wij inlopen omdat daar Van Ooyen woonde, die huishoudelijke artikelen en olie verkocht. Zijn vader was grossier in groente- en fruit. Ook vond je er schoenmaker Piet Stok. Terug uit de Kikker slaan we links af de Waalweg op langs  timmerbedrijf Van Dalen, taxibedrijf Blaak, die Aai de Toeter werd genoemd, meubelmakerij de Man, poelier Reedijk en de dependance van de vlasfabriek die later werd overgenomen door constructiebedrijf Van Wingerden. 

Wij verlaten de Waalweg en gaan langs Het Wapen van Rijsoord, met eigenaar Freling, links af de Rijksstraatweg weer op naar dameskapsalon De Kool-Fraanje. We steken over en staan voor slagerij De Koning die als slagzin had “In ieders woning vlees van De Koning“. Rechts naast deze slagerij was de electriciteitszaak van Groshart, zij verkochten onder andere ook radio’s en lampen. Later werd  deze winkel een kledingzaak. We gaan de Rijsoordsestraat in en komen langs sigarenwinkel Broekhuizen, fietsenmaker Lagendijk, groenteboer De Koning en schoenmaker De Groot aan de linkerkant en bakkerij Van de Waal aan de rechterkant. We lopen door en slaan de hoek om naar rechts  de Pruimendijk op. We passeren melkboer Plaisier, kruidenier Klootwijk en bij bakkerswinkel Maaskant keren we om en lopen terug voorbij de Rijsoordsestraat langs  hoefsmid Wilschut en de huishoudelijke artikelen winkel Haitsma, later Elzerman. Schuin tegenover Haitsma zien we nog het snoepwinkeltje van mevrouw Goudswaard. 

We lopen rechtsaf de Rijksstraatweg weer op, passeren aan de linkerkant bakkerij van de Linden, de gereformeerde kerk, de christelijke school en bovenaan de Mauritsweg, zoals de Rijsoordenaren zeggen, groenteboer Kranendonk. Aan de rechterkant was de kruidenierswinkel van de gezusters De Jong, drie zusters, waarvan er twee in de winkel werkten. De volgende winkel naast de Jong, een fourniturenzaak, werd  gedreven door  de dames  Romijn, die al wat ouder waren. Hun winkel werd later overgenomen door  Van de Berg. 

We zijn nu aangekomen op de Mauritsweg en als eerste was daar het Postkantoor, dat werd gerund door  mevrouw De Gier. We wandelen langs electriciteitszaak Blaak, herenkapper Rombout, kaashandel  Lijsje de Mik, die een heel smal pandje had, een zogenaamde pijpenla, drogisterij Maaskant, melkwinkel Hooymeier, welke later is overgenomen door zijn schoonzoon Lopik, vervolgens  tabakswinkel Bol en Hannes van ’t Hof, die in zijn vrije tijd oude mannen en kinderen knipte in de zaal van Het Volksbelang. De  kruidenierswinkel van Jan Klootwijk die Jan de Kroon wordt of werd genoemd, bestaat nog steeds. Deze zaak was vroeger een Jamin winkel, die door zijn vader werd  gedreven. Aan het  einde van de Mauritsweg  komen we langs de melkwinkel van Plaizier, later Arie de Wild. Het plantsoentje gaan we door tot  de kruidenierswinkel van Kanters, daar draaien we om en lopen naar de overkant van de Mauritsweg. Als eerste was daar aannemingsbedrijf Luymens en Bal, mevrouw Bal gaf naailes in een apart gebouwtje, dan electriciteitswinkel  Van de Linden, slagerij De Ruiter, het kousenwinkeltje van Fraanje, waar men ladders in nylons kon laten repareren. Vervolgens passeren we touringcardrijf Ringelberg  en de textielwinkel Ringelberg, daarna  de winkel in kantoorartikelen Liebeek, die naar ik vernomen heb nu een groot bedrijf heeft in Barendrecht. Na de tabakswinkel van Coos Kok, de kruidenierszaak Alderliesten, schoenmaker Ritmeester, hondenhandelaar Bestebreurtje en schoenenzaak Blaak zijn we weer aangekomen bovenaan de Mauritsweg. 

We slaan rechts af en gaan de Rijksstraatweg weer op. We zien aan de linkerkant van de weg een klein kruidenierswinkeltje van Van Nelen en timmerbedrijf Lagendijk We passeren schildersbedrijf de Koning (bij de afslag Geerlaan), veearts Jaarsma aan de rechterkant en dokter Crezée, die ook aan de linkerkant woonde. Langs  cafe De Bellevue van Hagendijk gaan we even rechts af de Lagendijk op, want daar was timmerbedrijf Visser gevestigd. Ook kon je boeken lenen bij de particuliere bibliotheek van Van Die. Weer terug op de Rijksstraatweg vervolgen we onze weg langs de olieboer Piet Punt, fietsenmaker Bestebreurtje, de herenkapper Breur, sigarenmagazijn van der Wel, melkboer Groenenboom naar Het Melkhuisje ter hoogte van de veiling. Je kon daar een glas melk drinken of iets anders.  We keren om  en  na de christelijke  school rechts komen we terug in ’t Zwaantje, lopen langs drankenhandel Hemmes, de smederij van Van Kempen, de hervormde kerk, bedrijfswagenbedrijf Bestebreurtje, bakkerij Blaak, manufacturenhandel Lokerse, schildersbedrijf Gouman en melkboer Kranendonk. Via de Waaldijk wandelen we langs  de kruidenierszaak van Bestebreurtje naar de molen van molenaar De Kool, waarvan zeker drie generaties de molen draaiende hebben gehouden. Op dit punt komt een eind aan onze wandeling in het verleden van ondernemend Rijsoord.   

Sjaan van der Busse-Langerak.