De Dorpsstraat in 1916 met op de achtergrond de molen De Korenaar.
Kent U de Dorpsstraat van Ridderkerk?
Ik neem aan van niet, want die naam is niet echt in het collectieve geheugen van de Ridderkerkers blijven hangen. De ene uitgever van ansichtkaarten plaatste er de naam Dorpsstraat op, een ander de meer bekende naam Ringdijk. Overigens werd de Ringdijk ook wel de Eenigendijk genoemd. Maar de naam Ringdijk heeft gewonnen.
Ringdijk
De naam Ridderkerk (Riederkercke) komt voor het eerst voor in een bericht van Koning Hendrik IV, waar sprake is van Riede, gelegen aan de Merwe(de). Na de 10e eeuw begon men de drooggevallen gronden van eenvoudige bedijkingen te voorzien. Dit werd de grondslag voor het later omdijkte polderlandschap. Reeds in 1018 bestond de Riederwaard in grote lijnen en werden er gewassen verbouwd.
Ook Ridderkerk was een echt dijkdorp. Alle dorpen van het eiland IJsselmonde zijn oorspronkelijk gebouwd langs de dijken. Die dijken deden niet alleen dienst als waterkeringen maar ook als verkeersweg. Zo was het ook met onze Ringdijk. Die moest ons tegen het water van De Noord beschermen. Maar waarom was de Ringdijk op de afgebeelde foto op een afstand van ongeveer 2000 meter van de rivier De Noord gelegen? Waarom was die afstand zo groot?
De Ridderkerkse historicus Jan van der Es zegt daar in zijn gemoderniseerde heruitgave van Selectie Ridderkerk het volgende over:
‘De verklaring is echter dat voor de rampen van de 14e eeuw de rivier de Merwe bij het huidige Ridderkerk een grote bocht maakte. Men neemt aan dat dit voor het jaar 1200 geschied zal zijn. In grote lijnen is die dijk op zijn plaats gebleven, maar de Merwe heeft zich een andere bedding verschaft. Gezaghebbende schrijvers stellen het begin van deze stroomverlegging op 2 februari 1373, toen ongehoorde hoeveelheden rivierwater deze streken overstroomde. In de daaropvolgende jaren kwamen bovendien nog een paar stormvloeden de toestand verergeren. Tussen het huidige Kinderdijk en onze Ringdijk was een enorme waterplas ontstaan met enkele doorlopende stroomgeulen’.
Er gingen honderden jaren voorbij voordat het verloren gegane land kon worden teruggewonnen op het water. Over het eigendom van de op- en aanwassen werd door Ridderkerk en Alblasserdam menig proces gevoerd. Uiteindelijk trok Ridderkerk aan het langste eind.
Deltaplan
Na de Watersnoodramp van 1953 is in het kader van het Deltaproject in de vorige eeuw een nieuwe dijk langs De Noord aangelegd. Die kreeg een hoofdwaterkerende functie. Een deel van de Ringdijk en de Molendijk met uitzondering van het oostelijk gedeelte verloren daardoor die functie zodat zonder problemen in polder Het Zand en Donkersloot gebouwd kon worden. Met het gereedkomen van het dijkvak op de kop van Bolnes werden de Deltawerken op IJsselmonde afgerond. Dit werd feestelijk gevierd op 1 september 1993. Ter gelegenheid van het voltooien van deze werken werd op de Ringdijk nabij het gemaal door de toenmalige Commissaris van de Koningin mr. Schelto Patijn, een beeld van kunstenaar Jaap Hartman onthuld.
Dick de Winter.