Sjaak en Lien  Oostdijck samen op de foto tijdens Sjaaks laatste Drie maal Twee.

Archief: L.J.Oostdijck-Breeman.

Ik ben op 6 november 1917 geboren in de gemeente Fijnaart in de westhoek van Noord Brabant. Mijn vader was commissionair in hooi, stro, aardappelen, groenten en fruit. Rond 1928 ben ik naar 

Ridderkerk gekomen. Helaas was mijn vaders bedrijf, zoals in die tijd zovelen, te gronde gegaan en toen zocht hij zijn bestaan in de industrie die toentertijd in Ridderkerk belangrijk was. Wij gingen wonen in het Roergebied, dat waren 52 huizen van een huizenbezitter, huisjesmelker misschien wel, en 10 huizen gebouwd voor de firma Schram. Omdat de mensen veel verhalen hoorden van goederen die naar het Ruhrgebied en Duitsland vervoerd werden noemden ze die wijk het Roergebied. Eigenlijk was het in die tijd bedoeld als scheldnaam maar op den duur werd het gewoon een bijnaam. De huizen liggen ten westen van het Donckse Bos aan de Donckselaan. De huizen staan en nu nog en verschillende zijn inmiddels overgegaan in particuliere handen. Veel gezinnen hadden veel kinderen maar voor die tijd waren het grote huizen.

Na de oorlog werden veel mensen van buiten Ridderkerk door de bedrijven hier naar toe gehaald. Mijn vader werkte bij de Thor, dat was een rederij die personen en goederen vervoerde. Op Slikkerveer was een steiger en de Thor voer van Rotterdam tot Willemstad. Als je in de crisistijd zonder werk raakte was je niet best af. De sociale voorzieningen waren belabberd, sociaal en maatschappelijk stond Nederland nog in de kinderschoenen. Toch probeerde men wel wat te doen, Maatschappelijk Hulpbetoon noemde men dat in de grote steden. Net zo goed als tegenwoordig kreeg men toen ook een uitkering, ik geloof in Ridderkerk 11 gulden per week, dat was per plaats verschillend omdat de gemeentes nog waren geclassificeerd in 1ste, 2de en 3de klas.  Ik werkte toen nog niet.

Er werd ook nog hulp gegeven in de vorm van bonnen, zelfs klompenbonnen. Ook was er in die tijd een bepaalde vorm van wegenbelasting op fietsen, ik geloof een rijksdaalder (f.2,50) per jaar. Dan kreeg je een fietsplaatje als teken dat je betaald had. Een ‘steuntrekker’ zoals die toen genoemd werd kreeg dan een plaatje met een gat erin als teken dat hij zonder werk was en dus niet hoefde te betalen. Je kon dus duidelijk zien dat die man geen werk had. Ook kregen de werklozen vlees in blik e.d. wat wel te eten was maar meer ook niet. Er was heel weinig werk, het gebeurde b.v. dat schepen die op de helling stonden niet afgebouwd werden en ik ken twee gevallen van schepen die niet afgebouwd waren en in 1940, toen de Duitsers binnenvielen, nog op de helling stonden.

Men werkte in die tijd op de fabrieken zaterdags nog tot een uur of een. Dan werd het loon uitbetaald en sommigen moesten dan van dat geld betalingen gaan doen in de verschillende café’s. Aan de Benedenrijweg net voorbij de Donckselaan richting Slikkerveer was een soort café “de Ouwe Pleun”, genoemd naar de eigenaar, een gezellige ouwe baas. Hij had een baard en als je die in die tijd had liep je helemaal in de kijker. Dit was nog een ouwerwetse man die in zijn vrije tijd stroper was, naar men zei. Mijn vader ging werken op de Intermaas, ik heb daar ook nog gewerkt aan het laatste schip dat daar gebouwd is de “Minjac”, een motorschip van de KPM. De kans om door te leren was er bijna niet en dat gold voor een heleboel jongelui waar ik mee school gegaan heb. Toch zijn daar veel mensen bij die wat bereikt hebben door voornamelijk zelfstudie. Met die paar centen zakgeld die je kreeg kon je een cursusje volgen en dat was het.

Sport.

Ik ben met sport begonnen bij de oprichting van de gymnastiekvereniging Olympia in IJsselmonde. Wij gingen daar met een aantal jongens naar de oprichtingsvergadering en werden daar meteen lid. De eerste jaren van die vereniging trad als leider op Arie Haasdijk, ik geloof dat hij nog op de Mauritsweg in Rijsoord woont. Deze man bracht ons de eerste beginselen bij van de gymnastiek en turnen. Hij was ook lid van OKK in Ridderkerk bij de heer Bisdom. Ik denk dat OKK één van de, zo niet dè oudste vereniging van Ridderkerk is. 

Ook werd in die tijd begonnen met wandelsport, die toen nog wel in de kinderschoenen stond. Wij liepen met de Rotterdamse wandelsportvereniging alle belangrijke tochten die er waren, soms afstanden van 60 of 70 kilometer. Dat ware flinke rukken. De vierdaagse deden we niet en er was ook geen avondvierdaagse. Die laatste kwam pas na de oorlog. Ik was in die tijd gelegerd bij de huzaren in Den Haag. Dat waren de rooie huzaren omdat je ook blauwe huzaren had. Ik was tussen de paarden opgegroeid maar één van de reden dat ik bij de cavalerie terechtkwam was dat je daar 18 maanden moest dienen en omdat de economie niet zo rooskleurig was dacht ik: ‘je kunt maar het beste in militaire dienst zijn’ en toen heb ik de langste diensttijd die er in het Nederlandse leger bestond, 18 maanden, genomen. 

Er zaten daar in Den Haag nog meer Ridderkerkse jongens. Dat was in 1937 en als ik niet gebleven was, was ik vlak voor de oorlog afgezwaaid. Ik kon geen afscheid nemen van de paarden en daarom 

ging ik nog maar even door. In 1939 werden we al geconsigneerd op Schiphol i.v.m. een eventuele inval van de Duitsers. Op 31 augustus 1938 was de mobilisatie afgekondigd. We gingen met de paarden in goederenwagons van Den Haag naar Breda, vandaar naar Deurne en vandaar weer verder via Sint Oedenrode naar Barneveld. Ik was dus militair toen de oorlog uitbrak. Het duurde gelukkig niet zo lang maar het was maar net de vraag; waar zat je? Had je contact met de vijand, de Duitsers, of had je het niet. Veel militairen zagen de eerste Duitsers pas toen we al gecapituleerd hadden.

Teun Rijsdijk.

Vervolg Praten met Sjaak Oostdijck deel 2.