Deze scheepswerf is voor wat betreft haar historie altijd een beetje onderbelicht gebleven. Terwijl de andere werven hier ter plaatse al een halve eeuw aan de gang waren, was de start van deze werf in Slikkerveer pas rond 1900. De andere werven bouwden indrukwekkende zeeschepen, terwijl bij Schram enkel rivierschepen werden gebouwd.

Dwarshelling van de scheepswerf W. Schram & Zonen te Bolnes.

De eerste kennismaking met de familie Schram is op 16 oktober 1901, als Wouter Schram vergunning krijgt voor het oprichten van een scheepstimmerwerf, aan de Muizenkade in Slikkerveer, precies een hoek waar wij de scheepswerf Schram niet zouden zoeken, globaal op dezelfde plaats waar later de werf van De Groot en Van Vliet zou komen. Wouter Schram pakt de zaken groots aan en gaat aan de zuid-oostzijde van de rivier "zestien hellingen aanleggen". Met loods, werkplaats voor hout, een smede¬rij, ijzeren schoorsteen, enz.
Op 13 april 1904 ging met goed gevolg de stalen sleepkraan "Lugdunum Batavorum" te water en werd direct de kiel gelegd voor een tweede sleepkraan genaamd "Pieter Hendrik". Deze is op 3 januari 1905 te water gelaten en ook hier werd gelijk de kiel gelegd voor een soortgelijk schip, genaamd "Gerarda Adriana".
Wouter Schram woonde in Rotterdam en gaat daar op 11 juni 1907 met ene Floris van Utrecht tweemaal een vennootschap aan voor vrachtvervoer. De ene draagt de naam "Sleepschip Victoria IV" en de andere "Sleepschip Dageraad". In beide gevallen brengt Floris van Utrecht zijn boten in. De inbreng van Wouter Schram is een bedrag van 1.000 gulden. "Met dien verstande dat iedere vennootschap nimmer meer dan één vaartuig tegelijk in eigendom zal hebben.
Bolnes
Het blijkt dat Wouter Schram zijn zinnen richting Bolnes heeft gezet. Hij koopt op 1 oktober 1907 voor 9.000 gulden enkele percelen buitendijks gelegen griend, genaamd "De Moriaan", met diverse wonin-
gen. Hij krijgt op 4 augustus 1909 vergunning voor het bouwen van een nieuwe scheepswerf, genaamd "Piet Hein", met een "ijzerwerkersloods, smederij en timmerloods". Op 2 maart 1910 is er al sprake van enige uitbreiding, nl. voor het plaatsen van een petroleumlamp e.d. op zijn scheepswerf in Bolnes.
De scheepsbouwmeester Wouter Schram blijkt niet onbemiddeld. Hij koopt op 17 juli 1912 een hofstede, met schuren, tuin, boomgaard en erf, staande en gelegen te Bolnes aan de Nieuw-Reijerwaardse-dijk, met daarachter gelegen weilanden, uitkomende aan de Kievitsweg. De koopsom is 42.092 gulden en de koper moet de wilgenbomen voor 300 gulden overnemen.
Inmiddels hebben de twee zonen Pieter en Hendrik Pieter Cornelis Schram de leeftijd om zich met de scheepswerf bezig te gaan houden. Daarvoor wordt op 31 juli 1914 de vennootschap "W. Schram & Zonen" opgericht en deze gaat kantoor houden in Bolnes. Wouter Schram brengt zijn gehele scheepswerf in, met dwarshelling, timmerloods, smederij, ijzerwerkersloods, machinebouw, magazijn, kantoor en vier arbeiderswoningen, met de machinerieën, werktuigen, gereedschappen en materialen, kantoormeubelen, kortom de gehele inventaris. De zonen Pieter en Hendrik Pieter Cornelis Schram brengen ieder 8.500 gulden in.663
.
Josef Eijkenaar
Vlakbij de scheepswerf Schram in Bolnes was er nog een werfje van Josef Eijkenaar (1859-1955). Deze huurde al in 1916 voor 10 jaar een perceel griend van de familie Groeninx van Zoelen, om dit als
scheepswerf te gebruiken. Op 22 oktober 1919 verkoopt Josef (Joseph) Eijkenaar voor 8.000 gulden zijn scheepswerf, met zijn woonhuis A121, loods en smederij, alles buitendijks gelegen te Bolnes, aan de gebroeders Pieter en Hendrik Pieter Cornelis Schram. De machinerieën of scheepsbouwgereed-schappen waren niet in de koop begrepen. Het woonhuis wordt uit de vennootschap gehaald en komt op3 november 1919 in eigendom van Hendrik Pieter Cornelis Schram.
Ontbinding firma W. Schram & Zonen
"Blijkens acte, den 23sten januari 1920" wordt de Handelsvennootschap onder de firma W. Schram & Zonen met ingang van 1 januari 1920 ontbonden. Wouter en Pieter Schram trekken zich uit de vennootschap terug. Hendrik Pieter Cornelis Schram, scheepsbouwmeester, zet de firma alleen voort. Indien hij dat wil mag hij dezelfde naam van W. Schram & Zonen blijven gebruiken. De eerste twee comparanten blijven betrokken bij de firma en zullen, als het nodig is, naar hun vermogen het bedrijf op gang houden. Zij verbinden zich te onthouden van de uitoefening van het bedrijf der voormalig genootschap, zoals die eerder was. Dit met een dadelijk opvorderbare boete van 10.000 gulden. Het vorige jaar afgesloten huurcontract met de familie Groeninx van Zoelen, waarbij aan Pieter en Hendrik Pieter Cornelis Schram voorde tijd van 25 jaar een perceel griend is verhuurd blijft bestaan. In de boedel: een scheepswerf met dwarshelling, timmerloods, smederij, ijzerwerkloods, machinegebouw, magazijn, kantoor en vier arbeiderswoningen, staande te Bolnes onder Ridderkerk. De waarde wordt geschat op 49.000 gulden. De uittredende Wouter en Pieter Schram krijgen iedere een derde deel zijnde 16.333,34 gulden.666
Twee scheepswerven
Op 30 oktober 1922 blijkt dat in Bolnes twee werven in eigendom waren van de familie Schram. Hendrik Pieter Cornelis Schram, eigenaar van de firma "W. Schram & Zonen" verhuurt aan zijn broer Pieter Schram, de scheepsbouwwerf genaamd "Piet Hein", eveneens gelegen in Bolnes. De werf "Piet Hein" lag naast de werf van "W. Schram & Zonen", aan de Nieuw-Reijerwaardsedijk en de rivier. Het omvat alle terreinen en gebouwen of inrichtingen, die dienen als scheepsbouwwerf, hellingen, werk¬en bergplaatsen, kantoor, arbeiderswoningen, transformatorhuisje, haven, dijk en bijbehorende erven, die thans bij de verhuurder in gebruik zijn of na voltooide aanleg in gebruik kunnen worden genomen.
Verder alle werktuigen en inrichtingen voor het uitoefenen van het bedrijf. Daarnaast bestaat er nog een uitvoerige bedrijfsinventaris. In de huur is niet begrepen de tank en motorboot "Cito" en de in de haven liggende woonark. Voor de vaartuigen bedingt de verhuurder een goede ligplaats, totdat de verhuurder de ark weghaalt. De woonark mag tot die tijd door de arbeiders van de werf worden gebruikt.
Dit huurcontract geeft een leuke kijk op de mogelijkheden van de scheepswerf. Er wordt ook gesproken over de uitbreiding van de werf op het terrein van de Hr. Baron Groeninx van Zoelen en kennelijk gaat dit over het gegraven droogdok, waarvan de beschoeiingen gemaakt zijn van Amerikaans grenenhout van 70 mm dik en de vloer van gewapend beton, van 20 cm. dik. Op deze betonnen vloer worden twee balken geplaatst waarop in totaal ongeveer twee honderd vijzels worden aangebracht, om daarboven weer twee rijen balken te plaatsen. De gevormde helling kan dan voor nieuwbouw en reparatie van schepen in gebruik worden genomen. De dwarshelling met een lengte van 115 meter en bestaande uit 19 wagens met lieren, rails, draden en verdere aanhoren, ondergaat thans enige grondige verbetering waarmede het vorig jaar is begonnen. Met deze verbetering is de helling zodanig verlengd, dat drie lie¬ren met wagens en rails bijgeplaatst kunnen worden. Die lieren zijn nagenoeg gereed maar nog niet ge¬plaatst. De huur duurt voor de tijd van 4 jaar en 2 maanden voor 15.000 gulden per jaar. Er werden ook voorwaarden gesteld aan het gebruik en het onderhoud. De dwarshelling is nog zo goed als nieuw en verkeert in uitstekende staat. Zij dient bij het einde van de huur in dezelfde staat te worden opgeleverd. Op de helling mogen geen schepen worden gehaald die langer zijn 105 meter, breder dan 13 meter, terwijl de belasting op de wagen niet meer mag zijn dan 35 ton.
Het nieuwbouwterrein is aan de rivierzijde voorzien van rijswerk en moet zodanig opgehoogd worden, dat de bovenzijde gelijk is met normaal hoog water. De haven mag ongeveer 5 meter ingekort worden, waarvoor de verhuurder de benodigde materialen levert en de huurder de werkzaamheden voor zijn re¬kening neemt. Op de oostelijke helling mogen geen schepen langer dan 90 meter worden geplaatst. Voor de westelijke helling is deze lengte 80 meter.667
Op 31 december 1924 verkoopt Hendrik Pieter Cornelis Schram zijn scheepswerf "Piet Hein" in Bolnes aan Pieter Schram, directeur en Wouter Schram, commissaris van de N.V. Wed. C. Boele & Zonen Scheepsbouwmaatschappij, gevestigd in Rotterdam, met alle materialen, werktuigen en gereedschap¬pen voor de uitoefening van de scheepsmakerij, alles staande en gelegen te Bolnes aan en nabij de Nieuw-Reijerwaardsedijk en de Nieuwe Maas. De koop is voor 59.000 gulden, waarvan 29.000 gulden in contanten.668
Met deze verkoop komt er op 28 januari 1925 een wijziging in de statuten. De vennootschap zal nu de naam dragen van "Scheepswerven Piet Hein" en is gevestigd te Bolnes. De vennootschap zal zowel de namen van de firma W. Schram & Zonen te Bolnes als de naamloze vennootschap Wed. C. Boele & Zonen Scheepsbouwmaatschappij te Rotterdam, blijven gebruiken. Als commissaris wordt voor het eerst benoemd Hendrik Pieter Cornelis Schram.669
Onder directie van Hendrik Pieter Cornelis Schram werd op de voormalige werf van de N.V. Wed. C. Boele & Zonen in Slikkerveer op 26 september 1925 het rijnschip "Pieter Schram" te water gelaten.670 Blijkbaar was dit is een hommage aan de pas overleden directeur.
Pieter Schram
Het overlijden op 11 juni 1925 van Pieter Schram bracht nogal wat te weeg. Hij was in leven directeur van de Naamloze Vennootschap "Wed. C. Boele & Zonen Scheepsbouwmaatschappij". In het sterfhuis A112 wordt de boedelbeschrijving opgemaakt. Dan vindt men zaken die niet veel met scheepsbouw te maken hebben, o.a. een hotel in Duitsland, een schuld van een musicus in Londen, die ingeval van na¬latigheid in de betaling zijn viool "Nicolaas Amati 1674" in onderpand zou geven. Later is gebleken dat de musicus niet meer in bezit was van dat instrument, terwijl hij aan zijn verplichtingen van terugbetaling ook niet kon voldoen. Ook heeft Pieter Schram samen met ene heer Van der Meijden een aardappel-handel geëxploiteerd. Zij hadden samen 3.000 gulden ingebracht, maar deze investering heeft niets op¬geleverd.
Alter Schram was voor de helft in bezit van een chemisch-farmaceutische fabriek. Die vervaardigde een medicijn ter bestrijding van mond- en klauwzeer. Dit middel was in de handel gebracht en Pieter Schram had 2.500 gulden ingebracht. Er waren echter geen meer baten te melden dan een voorraad flessen met bedoeld bestrijdingsmiddel, waarvoor geen afzetgebied was en die derhalve geheel waarde-
 waren.671 26 februari 1930 wordt nog melding gedaan van een nieuw gebouw voor een magazijn.672 De scheepswerf blijft nog jaren in handen van de familie Schram.
l Het kantoor van de N.V. Scheepswerven "Piet Hein" in Bolnes wordt in 1952 omgenummerd van A121a
naar Ringdijk 488. Dit nummer is sindsdien, zoals hieronder blijkt, onveranderd gebleven.
i-i
Op 4 mei 2004 wordt het faillissement uitgesproken over "Scheepswerf Schram & Van Beek B.V.". Enig aandeelhouder en bestuurder op dat moment was de heer E. van Beek. Ten aanzien van de historische structuur van dit laatste bedrijf verklaarde hij dat dit als volgt was ontstaan.

Scheepswerf Schram te Bolnes (circa 1980) (foto H. Roest).

"Scheepswerf Schram & Van Beek B.V." was van oudsher een scheepsbouwersbedrijf van de familie Schram. In 1996 besloot Van Beek samen te werken met de familie Schram. Dit geschiedde in de vorm van de "Scheepswerf Schram & Van Beek C.V.". Op enig moment wilde de heer H. Schram (die zelf geen scheepsbouwer was) ermee stoppen. De verschillende vennootschappen van de familie Schram hadden op dat moment volgens Van Beek al financiële problemen. De familie besloot uiteindelijk de werf te verlopen.
Van Beek zette de werf vanaf 1998 alleen voort. Speciaal daartoe had hij de vennootschap Hout-Brox Eindhoven B.V. aangekocht. Op 1 januari 2000 heeft hij de onderneming van "Scheepswerf Schram & Van Jpek C.V." overgenomen. Op deze datum heeft de familie Schram dus definitief afscheid genomen
van de scheepswerf.

Scheepswerf Schram te Bolnes (circa 1980).

Links de drie droogdokken en in het midden de dwarshelling.

(foto H. Roest).
 

Bij akte van 31 maart 2000 werd de naam van de vennootschap gewijzigd in "Scheepswerf Schram & Van Beek B.V.". Daarmee kwam wel de naam Schram terug, maar niet de familie. De werf heeft zich vervolgens beziggehouden met het herstellen, verbouwen en bouwen van schepen alsmede offshore objecten. Binnen de scheepsbouw/-verbouw legde zij zich in het bijzonder toe op binnen- en kust¬vaart.673
Op 18 mei 2004 is tevens het faillissement uitgesproken over "Schram-Bolnes B.V.", opgericht bij akte d.d. 14 oktober 1919, waarvan ook de heer E. van Beek de bestuurder en enig aandeelhouder was.674
Blijkbaar is de werf na het faillissement in 2004 weer overgegaan in andere handen, en is de naam "Schram-Bolnes B.V." daaraan verbonden gebleven, want het faillissementsregister vermeldt per 18 au¬gustus 2009 het faillissement van "Schram-Bolnes bv", Nieuwbouw en Reparatie, Ringdijk 488, 2987 VZ Ridderkerk en als reden "wegens gebrek aan baten".675